คำนำ ผู้เขียน

ศาสนา คือ: ความเชื่อ:ที่มี ความต่าง: ความต่างคือ: ความเหมือนๆ: คือความจริง

"It was the Heart of Buddhism   People are found of this place

“Because of that reason"

พลังจิต ผลักดันเป็นกำลังใจ บันดานเกิดจินตนาการภาพ  เมือได้ฟังคำบอกกล่าว(ข้างต้น) นักศึกษาหนุ่ม จาก มหาลัย Termez State University ที่ศาสตราจารย์ฯประจำคณะศิลปวัฒนธรรม นำนักศึกษาเยี่ยมชมศึกษาโบราณสถานทางวัฒนธรรม ที่เมืองเก่า เตเมส Termez.  Fayaz Tepa 

หนังสือในมือ ผู้ถืออ่าน Central Asia, Buddhist Heritage “พุทธศาสนามรดก เอเชียกลาง.”  คือสารบอกกล่าว ฟื้นฟู  พระพุทธศาสนา    จากการ เปิดเผยกระทรวงวัฒนธรรม อุซเบกิสถานฯ เมื่อ 2003ฯ หลังจากได้รับอิสรภาพจาก สหภาพโซเวียตฯ 

ก่อนคริสต์ศักราชฯราว ๒๐๐ ปี อาณาบริเวณนี้คือศูนย์กลาง  โยนกประเทศฯพุทธศาสนาคือศาสนาประจำเขตการปกครองฯ มีพระเจ้ามิลินท(มิลินทปัญหา)ฯ ผู้ครองอาณาจักร บัคเตรีย Bactria และพระเจ้าอโศกสอง (กนิษกะ) ผู้ครองอาณาจักร และกุษาณะ (Kushan)

ผู้เขียนพร้อมด้วยคณะฯเดินทางไป อุซเบกิสถาน (Uzbekistan)  ๓๐-๕ พฤษภาคม  ๒๕๖๑   โดยการสนับสนุนจากสายการบิน Uzbekistan Airways บินตรง กรุงเทพ-ทาสเคนท์ เมืองหลวง ๑ .พระครูถาวรกิจจารักษ์ฯ เจ้าคณะอำเภอสูงเนิน  (เป็นหัวหน้าคณะ) ๒.  พระครูวินัยธรคูณ    ๓. พระครูโสภณรัตนปัญญา. เพื่อสันถวไมตรีพุทธศาสนสัมพันธ์กับหน่วยงานโบราณสถาน คดี    เมือง เตเมซ Temez จังหวัดสุคันดารยา ( Sukhandarya) ได้รับการต้อนรับอย่างดียิ่ง

ประชุมปรึกษาหารือกับ:  Archaeologist, Tukhtash Annayev.Candidate of Historical Sciences นักโบราณคดี    Khudoyberdiyev Umid, Director of the Archaeological museum.ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์โบราณคดี โดยมี มาดาม .Rayhon Nuraliyeva.  Interpreter   ที่ห้องประชุม อาคารสำนักงานพิพิธภัณฑ์ โบราณคดี ภายในอาคารฯ

         เมื่อขณะได้รับฟัง:  บรรยายสรุปเนื้อหาสาระประวัติศาสตร์การบังเกิดของพุทธศาสนาที่มี “สิทธัตถะ โคตมะ”  ผู้ประกาศ  เป็นศาสดาคือ:  พระสัมมาสัมพุทธเจ้าฯ   ปัจจุบัน  คือประเทศอินเดีย กาลผ่านมาแล้ว . ๒๕๖๑ ปี .  จากนั้น มีพระเจ้าอโศกมหาราช เป็นผู้ให้เกิดมีขึ้น เผยแผ่   จากอินเดียสู่ “โยนกประเทศ”  มีพระเจ้าเมลันเดอร์ฯ กษัตริย์ เชื่อสายกริก (พระเจ้ามิลินท)  ผู้ปกครองอาณาจักร บัคเทรีย (Bactria) สืบทอด..และพระเจ้า กนิษกะ(อโศกสอง) ผู้ปกครอง “อาณาจักร กุษาณะ “ Kushan Empire   สืบสานต่อ อาณาบริเวณ นี้ พระพุทธศาสนา เป็นศาสนาประจำชนชาติ  ( Primary religion)  มีการสร้างพุทธสถาน –วัด- สถูปเจดีย์ทั้งน้อยใหญ่  “มีวัดเป็นร้อย   มีพระเป็นพัน” สัญลักษณ์ของความมั่นคง  เจริญรุ่งเรือง   บนเส้นทางสัญจร “ Silk Road สายไหม”  เป็นแหล่งศูนย์กลาง ทั้งอาณาจักรและศาสนาจักรเป็นหนึ่งเหนังสือ Central Asia. Buddhist Heritage “พระพุทธศาสนามรดกเอเชียกลาง” ที่นำมารวมไว้ในเล่มนี้   ผู้เขียน ได้คัด-แปลจากบทความภาษาอังกฤษ ที่มีการเผยแผ่ต่อสาธารณะในประเทศฯ และศึกษา จากประวัติความเป็นมาของพุทธศาสนาฯเอเชียกลาง ลำดับจากต้น กำเนิดจวบจนปัจจุบัน และได้มีโอกาสเดินทางไปสัมผัสรู้เห็น ฯ เห็นควรนำมาพิมพ์ บอกกล่าวเล่าเรื่อง เพื่อสนับสนุนความต้องการสืบสานต่อ หนังสือเล่มนี้ จะเป็นเล่มบอกกล่าว   เริ่มต้น “มรดกพระพุทธศาสนา คือมรดกมนุษย์ชาติ”พระครูถาวรกิจจารักษ์; ดร.. เจ้าคณะอำเภอสูงเนิน  เจ้าอาวาส วัดใหญ่สูงเนิน   มีอายุครบ ๖รอบ ๗๒ ปี  ในวันที่ ๓๐ กันยายน  ๒๕๖๑   “ธรรมเนียมโบราณ การได้อายุมาถึง ๖ รอบ ๗๒ ปี นั้น เป็นบุญลาภอันประเสริฐ”  จึงจัด งาน  “ทำบุญอายุวัฒนมงคล  มุติตาสักการะ ”  และร่วมเฉลิมฉลอง “ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต” เพราะเป็น  ทรัพยากรบุคคลที่มีคุณค่าฯ จึงขอเสดงมุทิตาจิต และชื่นชม  ณ โอกาสนี้ด้วยในที่สุดนี้  ผมขอกราบขอบพระคุณ พระครูถาวรกิจจารักษ์; ดร.( คง  เนตรสูงเนิน)  ที่ได้อนุเคราะห์พิมพ์ 

และขอขอบคุณผู้อ่าน ที่ได้ให้  ความอุปการะแก่หนังสือเล่มนี้ โดยทั่วกัน

       .............................

พันธ์ศักดิ์  บุญโศภณพงศ์ Ph.D.

  ( ๓๐ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๑